در سرماخوردگی های ساده که علائم آن محدود به آبریزش بینی، عطسه و خستگی است و علائم عفونت باکتریال و ویروسی را ندارد از مصرف نابجای آنتی بیوتیک ها و کورتون ها پرهیز کنید و با چند نسخه ساده طب سنتی خود را در منزل درمان کنید.
فهرست محتوا پنهان
اصول درمانی سرماخوردگی
- کم بخورید: چرا که پرخوری باعث تجمع مواد در بدن و کند شدن هضم ماده بیماری می‌شود.
- کم بنوشید: چون آب مانع کندی هضم ماده بیماری به علت سردی و نیز افزایش آبریزش می شود.
- کم بخوابید: چون خواب باعث کاهش متابولیسم مغزی و کاهش قدرت هضم ماده بیماری توسط آن می‌شود. البته استراحت ضروری است.
- تا دو ساعت بعد از غذا نخوابید: چون خواب بعد از غذا باعث افزایش تبخیر مواد هضم نشده از معده و پر شدن سر از آن می‌شود.
- مواد معطر نخورید: مغز غذاهای معطر را دوست دارد و به خود جذب می‌کند و باعث افزایش آبریزش و خلط پشت حلق می‌شود.
- سرتان را همیشه حتی در خواب پوشانید: چون حرارتی که در سر باعث هضم ماده مرض می شود خارج شده و نیز مخصوصا در فصل پاییز بادهای ناسازگار، هضم ماده مرض را کند می کنند.
- بخور دهید: حتی بخار آب به تنهایی به هضم ماده مرض کمک می کند اما اگر بینی و گلو خارش یا سوزش دارد گل بنفشه و اگر ندارد گل بابونه را کنی با آب بجوشانید.
- غذاهای سنگین نخورید: چون حرارت غریزی متوجه هضم ماده مرض نخواهد بود.
- از دود استفاده کنید: دودهای مثل دود کندر در موارد گرفتگی مجاری تنفسی باعث بازگشایی و در موارد عفونت موجب پخته شدن و دفع مواد عفونی می شود.همچنین مانع سرایت بیماری به دیگران است.
- روزها نخوابید: خورشید مواد را به سر و ظاهر بدن جذب می کند و در خواب میل حرارت غریزی به سمت عمق بدن است. بدین سان مواد در سر جمع می شود و تحلیل نمی‌رود.
- حمام کنید: حمام باعث پخته شدن مواد است. مراقب باشید چون بایستی سر و صورت خوب خشک شود و تا رفع کامل التهاب حمام پوشیده باشد.
- مراقب یبوست باشید: یبوست صعود بخارات عفونی به سر و ضعف بیشتر می شود. بهتر است از غذاهای ملین استفاده کنید چون روانی شکم می‌تواند باعث تسریع در دفع ماده مرض شود.
- عرقیات سرد میل کنید: این مورد در سرماخودگی‌های طول کشیده مناسب نیست. عرقیات سرد باید نیم ساعت قبل از غذا میل شود و بوی عطر نداشته باشد.
توصیه های ضروری در ابتدای ابتلاء به سرماخوردگی
سرماخوردگی معمولا یک بیماری بی خطر و خودمحدودشونده بوده و اصولا در بیش از 80% موارد، نیازمند مراجعه به پزشک نمی‌باشد. به همین سبب توصیه می شود در افراد مبتلا به سرماخوردگی که از جنبه های دیگر سالم بوده و مستعد ابتلاء به عارضه خاصی نمی باشند توصیه های ذیل را بکار گیرند:
- عدم جلوگیری ازخروج ترشحات معمولی و قابل تحمل سرماخوردگی (آبریزش بینی، اشک ریزش و عطسه قابل تحمل)،
- عطسه شدید در ابتدای سرماخوردگی باید درمان شود ولی در انتهای بیماری، تا حد امکان نباید مانع عطسه گردید.
- استحمام در ابتدای زکام بخصوص اگر با تب همراه باشد مضر می باشد.
- بیمار در طول درمان از مصرف خوراکی های نفاخ مثل نخود و لوبیا، غذاهای غلیظ مانند پیتزا، ماکارونی، لازانیا، آش رشته، حلیم و کله پاچه، قابض، شور، ترش ، لبنیات و میوه های دارای رطوبت زیاد( خیار، هندوانه، نارنگی و…) پرهیز نماید.
- اجتناب از مصرف گوشت و روغن تا بهبودی کامل (در صورت ضرورت مصرف گوشت، در انتهای دوره بیماری، می تواند مقدار کمی گوشت لطیف و دارای هضم آسان مثل گوشت راستای گوسفند جوان ،جوجه، بال و گردن مرغ در سوپ جو ویا شوربا استفاده نماید.)
- عدم مصرف گردو، پنیر کهنه، سیرخام، پیاز خام و سبزی تره،
- عدم روغن مالی واستفاده از ژل در سر.
نسخه های خانگی طب سنتی برای درمان سرماخوردگی های ساده
دمنوش ها و جوشانده ها
- دم کرده پونه کوهی و آویشن شیرازی در فصل پاییز و زمستان بسیار مناسب بوده، خاصیت ضد عفونی کنندگی داشته و برای سرماخوردگی نیز بسیار مفید است.
- این دمنوش را می توان با مقداری عسل مخلوط نموده و روزانه چند نوبت میل نمود.
- از دیگر داروهای گیاهی برای درمان سرماخوردگی، جوشانده گیاهان اسطوخودوس، پونه، نعناع و آویشن می باشد.
- برای تهیه جوشانده این گیاهان بهتر است میزان مساوی از هر گیاه را در ظرفی ریخته و دو لیوان آب به آن اضافه کنید. پس از جوشیدن آن را در چندین نوبت بنوشید.
بیشتر بخوانید!
کدو حلوایی
- برای سرماخوردگی های ساده در فصل سرد، کدو حلوایی یی درمان مناسب است که می تواند به صورت بخار پز به همراه کمی پودر نبات و دارچین مصرف شود.
- کدو حلوایی منبع مناسب ویتامین E، C و بتاکاروتن است که همه آن ها خاصیت آنتی اکسیدانی دارند.
زنجبیل
- زنجبیل تازه از جمله گیاهان دارویی است که تاثیر فوق العاده ای در پیشگیری از ابتلا به سرماخوردگی در فصول سرد دارد.
- این گیاه خاصیت ضد باکتری و ضد ویروسی داشته و یکی از بهترین محرک ها برای تقویت و افزایش توان سیستم ایمنی و دفاعی بدن محسوب می‌شود.
- این گیاه را می توان به عنوان مواد اولیه برای تهیه غذا در وعده های روزانه استفاده کرد و یا آن را به صورت دمنوش زنجبیل مصرف نمود.
شیرین بیان
- مصرف ریشه گیاه شیرین بیان یکی از داروهای مناسب برای درمان سرفه های ناشی از سرماخوردگی است.
- توصیه می شود مقدار اندکی از ریشه شیرین بیان با اندکی آب جوشانده، سپس آن را با کمی عسل مخلوط کرده و نوشید. (البته تعیین میزان مصرف شیرین بیان باید با نظر پزشک انجام شود، زیرا زیاده روی در مصرف گیاه شیرین بیان عوارضی جدی را به دنبال دارد).
آش ها و شورباهای ساده
- مصرف آش های ساده مثل اسپیدبا (اسفیدباج) برای بهبود حال افراد در زمان سرماخوردگی می‌تواند مناسب باشد.
- این آش به راحتی با استفاده از برنج، جعفری و گشنیز، کمی تره و شنبلیله، بال و گردن مرغ، کمی روغن زیتون، مقدار کمی نمک، زردچوبه یا زعفران، زیره و در صورت تمایل مقداری کدو آماده می‌شود.
درمان سرفه
- جهت کنترل سرفه های خشک، می‌توان یک قاشق غذاخوری به دانه را در یک لیوان آب خیساند تا حالت ژله ای پیدا کند و هر چند ساعت یکبار، یک قاشق غذاخوری از آن را میل کنید.
- دانه های به را در دهان نگهدارید و لعاب آن را قورت دهید.
معجونی برای رفع تب، گلو درد، عفونت گلو و گرفتگی صدا
اگر تب، گلو درد، عفونت گلو و گرفتگی صدا دارید چه در بزرگسالان و چه در نوزادان این روش پاسخگوست:
- دو قاشق غذاخوری جو پوست کنده را به همراه ده عدد عناب و پنج گرم بنفشه را داخل 3 تا 4 لیوان آب بجوشانید تا لعاب دار شده و خوب پخته شود.
- بعد مواد را صاف کرده و لعابش را به شخص بیمار بخورانید.
- اگر بار اول بهبودی حاصل نشد تکرار کنید.
تقویت سیستم ایمنی بدن و درمان نزله سرد
بهتر است در فصول سرد و به خصوص در موارد شک به بیماری سرماخوردگی از مصرف نوشیدنی های سرد اجتناب کرد.
- نوشیدن یک تا دو لیوان دم کرده دارچین در طول روز سیستم دفاعی بدن را نسبت به ابتلا به سرماخوردگی و زکام مقاوم و ایمن می کند.
- در ضمن در نزله سرد (سرماخوردگی طول کشیده با ترشحات غلیظ و لزج، که به سختی از مجاری تنفسی جدا می‌شود و می‌تواند بیشتر به رنگ سفید و کمتر به رنگ های زرد و سبز و تیره باشد) نیز از بهترین دمنوش ها است.
- در این مرحله از بیماری، طب ایرانی پیش از هر چیز برای رقیق کردن و دفع اخلاط غلیظ بدن دست به کار می شود.
- بدین منظور، از بیمار خواسته می شود که سر خود را بپوشاند و حتی آن را با کمک حوله ای که گرم شده، گرم نگاه دارد.
- استفاده از بخور ترکیبی از گیاهان دارویی شوید، بابونه، بومادران و آویشن و مرزنجوش برای درمان نزله سرد بسیار مفید و مناسب است.
- همچنین نوشیدن یک فنجان از جوشانده صاف شده از این ترکیب، هر چند ساعت یکبار، نیز به بیماران مبتلا به نزله سرد توصیه می شود.
- در کنار این موارد استفاده از غذاهای سبک از قبیل حریره سبوس گندم (تهیه شده از آب، سبوس گندم، نشاسته، کتیرا، روغن بادام و شکر و همچنین مصرف مغز بادام، روغن بادام شیرین و کره گاو) نیز توصیه می‌شود.
- همین طور نوشیدن جوشانده ای که از گیاهانی چون زوفا، ریشه شیرین بیان و انجیر تهیه شده باشد، برای نرم کردن سینه مبتلایان به نزله سرد که خلط های غلیظ دارند، مفید است.
منبع: نشریه حکیم ایرانی، زمستان 94 و با تشکر از دکتر روح الله شعرا برای ارائه مطلب اصول درمان سرماخوردگی
فاطمه
از راهنمایی ونسخه های بسیار ساده اما با کارایی بالا بسیار ممنونم.من هر بار برای سرما خوردگی از همین نسخه های عالی استفاده میکنم